Over ‘The Contemporary Fortepiano’ van het Rembrandt Frerichs Trio
In een tijd waarin menig vernieuwend jazzmusicus zijn heil zoekt bij moderne elektronica grijpt het Rembrandt Frerichs Trio op ‘The Contemporary Fortepiano’ terug op oude instrumenten. Voor Frerichs werd een fortepiano uit 1790 nagebouwd (het instrument waarop Mozart speelde), Tony Overwater verruilde zijn bas voor een violone (een zessnarige voorloper van de contrabas van rond 1560), en Vinsent Planjer creëerde zijn eigen ‘whisperkit’ met diverse percussie-instrumenten. Frerichs maakt, net als op zijn vorige album, ‘A Long Story Short’, ook gebruik van een harmonium (uit de negentiende eeuw). Op de hoes staan deze instrumenten uitdagend bij elkaar gegroepeerd.
Rembrandt Frerichs kennen we als een van onze avontuurlijkste jazzmusici, altijd op zoek naar nieuwe concepten om die tot zijn eigen stijl te verwerken. Eerder verbond hij de Amerikaanse aan de Europese traditie (op ‘Continental’ uit 2012) en op ‘A Long Story Short’ experimenteerde hij met Arabische maatsoorten. Deze invloeden zijn ook op ‘The Contemporary Fortepiano’ terug te vinden, maar dit keer schuilt het experiment in het gebruik van de muziekinstrumenten. Je vraagt je vooraf af wat deze aan de muziek toevoegen, en of ze niet aan het jazzgeluid afbreuk doen, want het instrument bepaalt natuurlijk voor een belangrijk gedeelte de sfeer van de muziek. Aan de andere kant is het maar wat je gewend bent. Frerichs’ trio dwingt je met dit album je voor een geheel nieuwe klank open te stellen.
Dat levert een fantastische luisterervaring op. Over sfeer gesproken: de instrumenten geven de nummers een warme klank en passen heel goed bij het intieme karakter dat de muziek van het Rembrandt Frerichs Trio altijd gekenmerkt heeft. Zeker in nummers waarin invloeden uit de Arabische muziek en de barokmuziek te horen zijn. De poëzie die Arabische muziek voor Frerichs altijd is geweest, wordt door de zachtere klanken van de fortepiano en de violone nog intenser (‘Maqam Bayati’). De sfeer van de Franse barok wordt in ‘Le Badinage’ overtuigend opgeroepen. Alleen als er geïmproviseerd wordt, moeten je oren hier echt even aan wennen, maar ook hier is het resultaat altijd smaakvol.
Filmische tracks als ‘Escher’ en ‘Offering’ (een van de drie bewerkingen van oude nummers) met subtiel drumwerk worden afgewisseld met abstractere, ritmische stukken als ‘Abakua’ en ‘Mondriaan Tracks nr.10’, waarin Planjer voor felle accenten zorgt. Planjer tekent voor twee nummers: ‘Hak en tak’ en het afsluitende ‘Zarbi’, waarin hij zich helemaal kan uitleven. De ruimte is hier tekort om aan alle 15 stukken recht te doen. Het Rembrandt Frerichs Trio is er met ‘The Contemporary Fortepiano’ glansrijk in geslaagd muziek en instrumenten tot een prachtig geheel aaneen te smeden.
Bezetting: Rembrandt Frerichs fortepiano, harmonium; Tony Overwater violone; Vinsent Planjer percussie. Opgenomen: juni 2017. Uitgebracht: 9 maart 2018, Just Listen Records