Categorie: Columns deFactorTaal

Columns over opmerkelijke feiten en trends met het accent op natuur & milieu en taal & cultuur. De waan van de dag gefileerd en becommentarieerd.

Geplaatst op

Verstikkende techniek

Na de aanleg van zonneweides, bestaat nu het idee om massaal zonnepanelen op de Nederlandse wateren te leggen. De initiatiefnemers zijn het consortium ‘Zon op Water’, waar bedrijven, Rijkswaterstaat, 35 gemeenten en kennisinstellingen als TNO onder vallen. Geen milieuorganisaties dus. Gelukkig hebben natuurorganisaties als Natuurmonumenten en de Vogelbescherming meteen groot alarm geslagen over dit onzalige plan. Je hoeft helemaal geen slimmerik te zijn om te weten dat het afdekken van natuur ten koste gaat van bijvoorbeeld planten en vogels.

Het idee wordt gebracht als iets idealistisch, de klimaatdoelen moeten immers gehaald worden. Tegelijk lees je dat het consortium Nederland tot ‘Europees koploper’ van deze drijvende zonneparken wil maken. Competitie staat dus voorop. Je ruikt de verdienmodellen. Duurzaamheid is immers inmiddels ‘big business’ geworden en de vraag is wat zakenmensen en techneuten op hebben met de natuur. Ik vrees dat er zich weinig estheten onder bevinden.

Lees verder “Verstikkende techniek”
Geplaatst op

De fut/vut is er allang uit

Over het pensioenakkoord zijn alle deelnemende partijen, van links tot rechts,  tevreden, ook al moet de achterban van de FNV – 1 miljoen leden – er nog mee instemmen, wat allerminst zeker is. Wat opviel in het akkoord, is dat Nederlanders nog altijd langer moeten doorwerken. De winst is zogenaamd dat de pensioengerechtigde leeftijd minder snel stijgt. En dat mensen met zware beroepen drie jaar eerder zouden mogen stoppen. Probleem is alleen dat niemand weet welke die zware beroepen zijn. Dat mogen werknemers en werkgevers zelf gaan bepalen. Zal dat lukken? In ieder geval mag je niet meer dan 19.000 euro per jaar verdienen. Wie betreft dat dan? Schoonmakers? Koeriers? Tomatenplukkers? (de laatsten overigens allemaal tijdelijke uit Oost-Europa ingevoerde arbeidskrachten). Het gaat in ieder geval over een kleine minderheid van de beroepsbevolking.

Betekent dat dan dat de andere beroepen niet zwaar zijn? Het valt op dat wanneer zware beroepen toch benoemd worden, het altijd over fysieke beroepen gaat, zoals stratenmaker of dakdekker. Die zijn inderdaad loodzwaar, maar de definitie van zware arbeid is eenzijdig en achterhaald. Het verklaart niet de enorme hoeveelheid burn-outs onder de (soms nog jonge) beroepsbevolking. Alleen de versleten ruggen en knieën.

Lees verder “De fut/vut is er allang uit”
Geplaatst op

Het geschop tegen Europa

De Europese Unie is ontstaan vanuit het ideaal van samenwerking en toch staat zij voortdurend negatief in het nieuws. Uit onderzoek (Trouw, 21 mei) blijkt nu dat de meeste Nederlanders helemaal niet zo negatief zijn over Europa. Het eindeloze gedoe rond de brexit kan hieraan bijgedragen hebben. Terwijl de grootste ellende voor de Britten nog moet komen (als de brexit er ooit nog komt): er worden grote economische problemen voorspeld.

De portemonnee speelt in het denken van veel mensen een belangrijke rol, maar de uitslag van de provinciale statenverkiezingen heeft laten zien dat voor veel mensen ook het milieu belangrijk is. En milieuproblematiek kun je het best internationaal aanpakken. ‘Spitzenkandidat’ Frans Timmermans pleit daarom voor een Europese CO2-heffing. Nationaal was de CO2-heffing een twistpunt: waarom zouden wij roomser zijn dan de paus? Het bedrijfsleven zou zijn biezen pakken, enzovoorts. Voor een Europese CO2-heffing zou daarom best veel steun kunnen bestaan.

Vanwaar dan al dat negativisme over Europa?

Lees verder “Het geschop tegen Europa”
Geplaatst op

Hou op met die onnodige techniek!

Hoewel Nederlanders steeds hoger opgeleid zijn, worden ze ook steeds vaker behandeld als hulpeloos vee. Overal is tegenwoordig wel een app voor. Het succes van veel technologische innovaties is te verklaren uit het droeve feit dat menigeen zich als vee wil laten behandelen. Uit gemakzucht.

Maar er moet toch ook een behoorlijk aantal mensen zijn dat liever hun eigen verstand gebruikt. Vanuit een gevoel van eigenwaarde. Of omdat ze liever scherp willen blijven en zelf hun beslissingen wensen te nemen. Voor dit soort mensen is het heel bevreemdend te moeten lezen waar ze volgens anderen behoefte aan hebben.

Zo zegt ProRail-baas Pier Eringa dat de moderne reiziger gesteld is op comfort en gemak. Dan gaat het er ook nog om hoe deze termen ingevuld worden. In de ‘visie’ van ProRail betreft dit naast liften (prima), modernisering van sanitaire voorzieningen (schoon is meer dan genoeg) en meer fietsenrekken (uitstekend) uit een hoop technische snufjes. ‘Reizen is niet alleen maar van A naar B gaan. Stations worden verblijfplaatsen waar technologie een rol gaat spelen’, aldus de woordvoerder van ProRail. Een beleving dus.

Lees verder “Hou op met die onnodige techniek!”
Geplaatst op

Respect voor de oude dame

De reusachtige Notre Dame is misschien wel in de fik gevlogen door een brandende sigarettenpeuk, hoewel er nergens meer zorgvuldigheid zou moeten worden betracht dan bij kunstschatten van onschatbare waarde. Tegelijkertijd bestaat er zoiets als het noodlot, waartegen die hele religie met dit soort massieve gebouwen is opgericht. Ook al zien sommige gelovigen er toch nog een straffe Gods in. De symboliek vloog je toch al meteen om de oren: de brand zou staan voor de onenigheid in het land (gele hesjes), deze ramp zou het land weer verenigen, en meer van dat soort onzin.

De vraag is wat er nu met de Notre Dame gaat gebeuren. Er hebben zich alweer architecten gemeld met plannen waarvan je hoopt dat ze niet gerealiseerd worden. Zoals een glazen kas als dak met veel groen erin of een stalen torenspits. Architecten die vooral bezig zijn met hun eigen roem en de brand – cynisch gezegd – daarvoor als een buitenkans zien. Architecten die al menig historisch gebouw postmodern om zeep hebben geholpen, waarvan het Louvre met die vloekende glazen piramide een voorbeeld is. Ook Macron zou te zijner ere en glorie voor een moderne heropbouw zijn.

Lees verder “Respect voor de oude dame”
Geplaatst op

Moderne Frankensteins

Mary Shelley waarschuwde er in haar beroemde roman al voor: als je niet goed nadenkt over wat je schept, kan er enorm gedonder van komen. Toch hebben heel veel mensen nog nooit van dit verhaal gehoord (laat staan het boek gelezen), of ze zijn minder bezorgd over de gevolgen, omdat de technologische ontwikkelingen nu eenmaal razendsnel gaan. Zo snel dat de laatste bijzin al een cliché geworden is.

Onbelezen, naïef of optimistisch, toch moeten we Shelley’s waarschuwing serieus blijven nemen. Het blijft echter lastig kritiek op techniek te hebben, want dan heb je kritiek op de vooruitgang. En als je wat ouder bent, tja, dan ga je gewoon niet met de tijd mee. Ouwe lul! Wie is er nou tegen de vooruitgang? Die heeft de mens immers altijd gemak, voorspoed en welvaart gebracht. Critici zijn daarom ook nog eens gevaarlijke gekken die dit geluk in de weg staan.

Lees verder “Moderne Frankensteins”
Geplaatst op

Lang leve de elite!

Volgens Sander Schimmelpenninck van Quote voelt de elite zich te weinig verantwoordelijk voor de maatschappij (Buitenhof, 31 maart jl.). Hij kan het vanwege zijn adellijke wortels en vele connecties in de circles weten. Hij heeft het overigens over de economische elite. Het is lofwaardig dat hij deze op haar verantwoordelijkheidsgevoel aanspreekt. Onze vermogende medemens kan het verschil maken voor een theater of een natuurgebied. Dat laatste was SP-voorzitter Ron Meijer met hem eens.

Maar de SP blijkt zich in een verklaring juist tegen de elite te willen afzetten, uit anti-kapitalisme. Het SP-bestuur verslikt zich hierbij in zijn eigen woordkeus. Aan de ene kant heeft het blijkbaar geen fiducie in de elite, terwijl de bestuurders aan de andere kant vinden  zelf bij de elite te zijn gaan horen. Dat laatste zou ten koste zijn gegaan van de geloofwaardigheid van de partij. Vandaar de grote verkiezingsnederlaag bij de laatste verkiezingen. Elite is voor de SP en de SP-kiezer blijkbaar een vies woord (zoals het nieuwe ‘eco-elite’). Men gaat zelfs zo ver de mooie jurk van Lilian Marijnissen van de electorale malaise de schuld te geven. Daarmee heeft ze de socialist van zich vervreemd. Lilians goede smaak verraadt haar eigenlijke, foute ambitie bij de elite te willen horen!

Lees verder “Lang leve de elite!”
Geplaatst op

Bullshit

Er bestaat een hoop bullshit. Rotzooi. Een kwalificatie die je bijvoorbeeld gebruikt – ik althans – als het om slechte televisieprogramma’s of slechte muziek gaat. Meestal verrassend populaire programma’s of muziek. Toch bullshit. Tegenwoordig hoor je deze term ook als het om banen gaat. Maar banen zijn toch altijd nuttig? Je krijgt er immers voor betaald? En vaak goed ook?

De term ‘bullshitjob’ is gemunt door antropoloog David Graeber die er een heel boek over schreef. Graeber zat afgelopen zondag in ‘Tegenlicht’. Aan het woord kwamen verder enkele mensen met bullshitjobs: banen waarvan ze zelf het nut niet van inzagen (dat is Graebers definitie van de bullshitbaan namelijk ). Ze waren product manager, voorlichter of mensenrechtenmanager (jawel). De meesten waren gestopt of hadden zich om laten scholen. Zo onverdraaglijk was het. Ik kan me er als buitenstaander iets bij voorstellen.

Lees verder “Bullshit”
Geplaatst op

Forum voor Demagogie

De komende verkiezingen worden gezien als klimaatverkiezingen. Dat is begrijpelijk, omdat het klimaat misschien wel het belangrijkste thema is van deze tijd. Er is recent een Klimaatwet aangenomen en tevens een discussie losgebrand of die ver genoeg gaat en wie de rekening gaat betalen. Verschillende politieke partijen hopen uit deze discussie munt te slaan bij de verkiezingen.

Het is bizar te zien dat het Forum voor Democratie in de peilingen op de grootste winst staat. Het wordt nog veel vreemder als je het optreden van voorman Thierry Baudet beziet. In Nieuwsuur van 13 maart noemde hij het ‘klimaatveranderingsidee’ een ‘hoax’, dat wil zeggen bedrog, oplichterij, een broodje-aapverhaal. ‘Het klimaat verandert altijd’, verkondigde hij. ‘1200 jaar geleden was het een beetje warm, 600 jaar geleden een beetje kouder en nu weer een beetje warm’, vatte hij het proces samen van een razendsnelle wereldwijde verschraling van de natuur. ‘De invloed van de mens daarop is onduidelijk’, waagde hij hier nog aan toe te voegen. Terwijl bijna alle klimaatwetenschappers het erover eens zijn dat de moderne mens met zijn grenzeloze consumptiepatroon en hebzucht de aarde aan het uitputten is.

Je schoot er bijna van in de lach, als het niet zo serieus was. Waarom roept Baudet dit allemaal? Dan komt de aap uit de mouw. ‘Het kost heel veel geld’, verzucht hij, waarna hij met het afschrikwekkend hoge bedrag van 1000 miljard aankomt. Het gaat om financiële belangen. Lees verder “Forum voor Demagogie”

Geplaatst op

‘Sexy’

Dat de faculteit Nederlands aan de VU sluit is een teken des tijds. In onze marktcultuur moet alles geld opbrengen of op z’n minst zichzelf kunnen bedruipen. Precies om die reden kiezen jongeren niet meer voor de studie Nederlands. Als ze afgestudeerd zijn, moeten ze ook nog eens hun krankzinnig hoge studielening afbetalen en dat doe je sneller als goed betaalde econoom of bedrijfsjurist dan als docent Nederlands.

Opvallend is dat door universiteiten de schuld voor de teruglopende aantallen studenten Nederlands steevast bij het middelbare onderwijs wordt gelegd. Zoals altijd als het om het onderwijs gaat, heeft de docent het gedaan. Politici, onderwijskundigen of hoogleraren hebben er vanaf de zijlijn allemaal meer verstand van.

Er zou slecht literatuuronderwijs worden gegeven. Het vak zou alleen maar dienend zijn en niet sexy. Dit zijn heel merkwaardige uitspraken. Allereerst omdat álle schoolvakken dienend zijn, ook wiskunde, Engels en economie. Op de middelbare school krijg leer je de basis voor je verdere vorming. Het vwo is voorbereidend wetenschappelijk onderwijs. Verder zullen leerlingen elkaar altijd oneindig meer sexy blijven vinden dan een verplicht schoolvak, wat natuurlijk volstrekt normaal is. De term ‘sexy’ is een misplaatste kreet die past in een tijd waarin we alles willen overdrijven en opblazen. Waarbij de kern, de kwaliteit ergens van, steeds verder uit zicht raakt. Lees verder “‘Sexy’”

Ondersteund door WordPress